เด็กวัย 3-4 ปี สามารถพัฒนาความสามารถทางสติปัญญาให้เพิ่มมากขึ้นด้วยการส่งเสริมด้านสิ่งแวดล้อม และการจัดกิจกรรมที่เหมาะสม เด็กจะเรียนรู้ด้านคำศัพท์และภาษามากขึ้น ช่างซักถาม อยากรู้อยากเห็น ในวัยนี้ภาษาจึงเป็นอีกหนึ่งทักษะสำคัญที่พ่อและแม่สามารถสอนให้กับลูกๆได้ เรามาดูวิธีและเทคนิคต่างๆที่จะช่วยเสริมพัฒนาการทางด้านภาษาสำหรับเด็กวัยนี้กันค่ะ
เทคนิคฝึกให้ลูกเก่งภาษา ในวัย 3-4 ปี
- เล่าเรื่อง อ่าน หรือ ร้องเล่นเป็นทำนองเพลง เพื่อช่วยให้ลูกคุ้นเคยกับคำพ้องเสียง เป็นการเรียนรู้พื้นฐานของระบบเสียงที่เกี่ยวข้องกันการอ่านได้ง่ายขึ้น
- สอนความเข้าใจในเรื่องลำดับก่อนหลัง สิ่งที่เป็นนามธรรมมากขึ้น ได้แก่ สีขนาด จำนวน ซึ่งเป็นทักษะพื้นฐานทางภาษาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับสติปัญญา
- พูดกับตัวเองและการพูดอธิบายกิจกรรมที่ลูกทำ
- อธิบายเพิ่มเติมโดยใช้คำพูดที่ง่ายขึ้น หรือหาสื่ออื่นมาช่วยอธิบายคำตอบ เมื่อลูกถาม ซ้ำๆ ในเรื่องเดิมๆ ที่ไม่เข้าใจ ในกรณีที่ลูกเข้าใจคำตอบแล้วแต่ยังถามคำถามเดิมซ้ำๆ อาจสะท้อนถึงความกังวลหรือต้องการความสนใจจากผู้ใหญ่ ซึ่งพ่อแม่ต้องสังเกต พฤติกรรมอื่นร่วมด้วย
- เล่นเกมส์การพูดเลียนแบบ เช่น การเล่นกับตุ๊กตาที่พูดตามได้การเลียนแบบตัวหุ่น กระบอก เป็นต้น
- ให้แรงเสริมเมื่อเด็กพยายามพูดหรือพูดได้ถูกต้อง
- สร้างโอกาสการพูดคุย เพื่อให้ลูกจะได้ฝึกหัดการพูด
- พยายามพูดขยายคำพูดของลูก มีหลักดังนี้
- ด้านตำแหน่งคำพูด เน้นให้ลูกแก้ไขการพูดของตัวเอง เมื่อลูกพูดผิดไวยากรณ์หรือ วางตำแหน่งคำในประโยคไม่ถูกต้อง ไม่ควรตำหนิหรือแก้ไขการพูดอย่างเคร่งครัด ในกรณีที่ลูกไม่สามารถแก้ไขตัวเองได้ควรพูดเป็นตัวอย่างให้ลูกฟัง
- ด้านการเชื่อมโยงคำ ฝึกให้ลูกเชื่อมโยงคำกับวัตถุอธิบายสิ่งต่างๆ ในรูปภาพ
- ฝึกเล่าเรื่องจากภาพ โดยการเริ่มเล่าเรื่องแล้วให้ลูกเล่าต่อ พร้อมทั้งเปิดโอกาสให้ลูกได้ แสดงความคิดเห็นต่างๆ ด้วย
- ใช้การถามคำถาม เพื่อให้ลูกหาคำตอบจากคำถามที่ถาม ดังนี้
- ถามคำถามย้อนให้ลูกตอบด้วยตัวเอง เช่น ลูกถามว่า “นี่อะไร” ควรพูดกับลูกต่อว่า “มันเอาไว้ใส่น้ำดื่ม มันคือแก้วใช่ไหม” เป็นต้น
- ให้ลูกค้นหาคำตอบจากการถามของลูกเอง เช่น ลูกถามว่า “ฝนจะตกไหม” ควรพูด ว่า “มีก้อนเมฆใหญ่ ท้องฟ้ามืดครึ้ม ฝนมันจะตกไหมเอ่ย” เป็นต้น
- ส่งเสริมการเล่นกับเด็กคนอื่น เพื่อเป็นการเรียนรู้ภาษาซึ่งกันและกัน 72 คู่มือการจัดกิจกรรมสำหรับพ่อแม่เด็กอายุ0 – 5 ปี
- ส่งเสริมการอ่าน โดยให้ฝึกฟังและอ่านเรื่องที่มีภาพประกอบที่น่าสนใจยาวและซับซ้อน มากยิ่งขึ้น
- ส่งเสริมการฝึกแยกสิ่งของที่เป็นกลุ่มเดียวกัน เช่น แยกกระดุมกระดาษหรือแท่งไม้ที่มี ขนาดและสีที่แตกต่างกัน
- เล่นเกมส์ต่างๆ แล้วสนทนาเกี่ยวกับกิจกรรมนั้นๆ เช่น เกมส์ตกปลา เกมส์การเดินทาง เป็นต้น
